PHP ile Web Geliştirme: Başlangıç Rehberi

24 Ağu 2024
861
0
Aktiflik Süresi
1g 10s 16dk
16
PHP ile Web Geliştirme: Başlangıç Rehberi

PHP (Hypertext Preprocessor), dinamik web sayfaları ve uygulamalar oluşturmak için yaygın olarak kullanılan bir sunucu taraflı programlama dilidir. PHP, kolay öğrenilebilirliği ve geniş topluluk desteği sayesinde, yeni başlayanlardan profesyonellere kadar tüm web geliştiricileri için popüler bir tercihtir. Bu başlangıç rehberinde, PHP ile web geliştirmeye adım adım nasıl başlayabileceğinizi inceleyeceğiz.

1. PHP Nedir ve Neden Kullanılır?

1.1 PHP Nedir?

PHP, özellikle web geliştirme için tasarlanmış bir sunucu taraflı betik dilidir. Web sunucusunda çalışarak dinamik içerikler üretir ve HTML ile birlikte kullanılabilir. PHP, veritabanı işlemlerinden form işleme ve dosya yönetimine kadar çeşitli işlevleri gerçekleştirebilir.

1.2 PHP'nin Avantajları

  • Kolay Öğrenim: PHP, özellikle yeni başlayanlar için basit bir sözdizimi sunar.
  • Platform Bağımsızlığı: PHP, Windows, Linux, macOS gibi çeşitli platformlarda çalışabilir.
  • Geniş Topluluk ve Destek: PHP’nin büyük bir kullanıcı topluluğu vardır, bu da öğrenme kaynakları, eklentiler ve çözümler açısından zenginlik sağlar.
  • Veritabanı Desteği: PHP, MySQL, PostgreSQL, SQLite gibi birçok veritabanı ile uyumludur.
  • Esneklik: PHP, küçük kişisel web sitelerinden büyük ölçekli kurumsal projelere kadar geniş bir yelpazede kullanılabilir.

2. PHP ile Geliştirmeye Başlamadan Önce Bilmeniz Gerekenler

2.1 Temel Web Teknolojileri

PHP öğrenmeye başlamadan önce HTML, CSS ve JavaScript gibi temel web teknolojilerine hakim olmalısınız. Bu diller, PHP'nin yanında kullanılır ve PHP'nin ürettiği çıktıları yapılandırmak için gereklidir.

2.2 Bir Web Sunucusu ve PHP Kurulumu

PHP kodlarını çalıştırmak için bir web sunucusuna ve PHP’nin yüklü olması gereklidir. Apache veya Nginx gibi bir web sunucusu ve PHP dilinin kurulu olduğu bir yerel geliştirme ortamı kurabilirsiniz. XAMPP, WAMP veya MAMP gibi paketler, PHP, Apache ve MySQL'i kolayca kurmanızı sağlar.

2.3 IDE veya Kod Editörü Seçimi

PHP kodlarını yazmak için bir IDE (Integrated Development Environment) veya metin editörü kullanabilirsiniz. Visual Studio Code, PHPStorm, Sublime Text gibi araçlar, PHP geliştirme için popüler seçeneklerdir.

3. PHP ile İlk Adımlar

3.1 PHP Dosya Yapısı

PHP kodları, .php uzantılı dosyalarda bulunur. PHP kodları <?php ... ?> etiketi içinde yazılır ve bu etiketler arasında kalan kodlar sunucu tarafından çalıştırılır.

Örnek:
Kod:
<?php
echo "Merhaba Dünya!";
?>
Bu basit örnekte, PHP echo komutunu kullanarak tarayıcıya "Merhaba Dünya!" mesajını gönderir.

3.2 Değişkenler ve Veri Tipleri

PHP'de değişkenler, $ işareti ile tanımlanır ve veri tipine göre dinamik olarak belirlenir. PHP'de yaygın veri tipleri şunlardır:

  • String: Metin verileri için kullanılır. Örneğin: $isim = "Ali";
  • Integer: Tam sayılar için kullanılır. Örneğin: $yas = 25;
  • Float: Ondalıklı sayılar için kullanılır. Örneğin: $oran = 3.14;
  • Boolean: true veya false değeri alır. Örneğin: $aktif = true;

3.3 Kontrol Yapıları

PHP'de koşullu ifadeler ve döngüler, program akışını kontrol etmek için kullanılır.

Koşullu İfadeler:
Kod:
<?php
$sayi = 10;
if ($sayi > 5) {
    echo "Sayı 5'ten büyüktür";
} else {
    echo "Sayı 5'ten küçük veya eşittir";
}
?>
Döngüler:
Kod:
<?php
for ($i = 0; $i < 5; $i++) {
    echo "Sayı: $i <br>";
}
?>

3.4 Fonksiyonlar

Fonksiyonlar, tekrarlayan kodları yeniden kullanmak için tanımlanır. PHP’de fonksiyonlar function anahtar kelimesi ile tanımlanır.

Örnek:
Kod:
<?php
function topla($a, $b) {
    return $a + $b;
}

echo topla(5, 10);  // Çıktı: 15
?>

4. PHP ile Dinamik Web Sayfaları Oluşturma

4.1 Formlar ve Kullanıcı Girdileri

PHP, HTML formlarından gelen verileri işleyebilir. $_POST ve $_GET süper global değişkenleri, form verilerini almak için kullanılır.

Örnek:
Kod:
<form method="post" action="islem.php">
    İsim: <input type="text" name="isim">
    <input type="submit" value="Gönder">
</form>

<?php
// islem.php dosyası
$isim = $_POST['isim'];
echo "Merhaba, $isim!";
?>

4.2 Veritabanı Bağlantısı

PHP ile MySQL gibi veritabanlarına bağlanabilir ve SQL sorguları çalıştırabilirsiniz. PDO (PHP Data Objects) veya MySQLi, veritabanı bağlantısı için kullanılan yaygın yöntemlerdir.

Örnek (PDO ile Veritabanı Bağlantısı):
Kod:
<?php
try {
    $db = new PDO("mysql:host=localhost;dbname=veritabani_adi", "kullanici_adi", "sifre");
    $db->setAttribute(PDO::ATTR_ERRMODE, PDO::ERRMODE_EXCEPTION);
    echo "Bağlantı başarılı!";
} catch (PDOException $e) {
    echo "Bağlantı hatası: " . $e->getMessage();
}
?>

4.3 Session ve Cookie Yönetimi

Session (oturum) ve cookie (çerez), kullanıcı bilgilerini depolamak ve yönetmek için kullanılır. PHP, oturum yönetimi için $_SESSION süper global değişkenini kullanır.

Örnek:
Kod:
<?php
// Session başlatma
session_start();
$_SESSION['kullanici'] = "Ali";

// Cookie oluşturma
setcookie("ziyaretci", "Ali", time() + 3600);  // 1 saat geçerli olacak bir cookie
?>

5. PHP ile Web Uygulama Güvenliği

5.1 Girdi Doğrulama ve XSS Koruması

Kullanıcı girişlerini doğrulamak, web uygulamanızın güvenliği için çok önemlidir. PHP’de htmlspecialchars() fonksiyonu, XSS (Cross-Site Scripting) saldırılarını önlemek için kullanılır.

Örnek:
Kod:
<?php
$guvenli_input = htmlspecialchars($_POST['input'], ENT_QUOTES, 'UTF-8');
echo $guvenli_input;
?>

5.2 SQL Enjeksiyonuna Karşı Koruma

SQL enjeksiyonu, zararlı SQL sorgularını çalıştırmak için kullanıcı girişlerini kötüye kullanmayı amaçlar. PDO ve MySQLi ile hazırlanan ifadeler (prepared statements), bu tür saldırılara karşı koruma sağlar.

Örnek:
Kod:
<?php
$stmt = $db->prepare("SELECT * FROM kullanicilar WHERE isim = :isim");
$stmt->bindParam(':isim', $isim);
$stmt->execute();
$sonuclar = $stmt->fetchAll();
?>

6. PHP Çerçeveleri (Frameworks)

6.1 Laravel

Laravel, modern PHP uygulamaları geliştirmek için kullanılan popüler bir çerçevedir. MVC (Model-View-Controller) yapısı, zengin kütüphaneleri ve esnekliği ile bilinir.

6.2 Symfony

Symfony, kurumsal düzeyde PHP uygulamaları geliştirmek için güçlü bir çerçevedir. Özellikle yüksek performanslı ve modüler yapısı ile öne çıkar.

6.3 CodeIgniter

CodeIgniter, küçük boyutu ve hız odaklı yapısıyla bilinen hafif bir PHP çerçevesidir. Öğrenmesi kolaydır ve hızlı geliştirme süreçleri için uygundur.

7. PHP ile İleri Seviye Konular

7.1 APIs ve RESTful Hizmetler

PHP ile RESTful API'lar oluşturabilir ve diğer servislerle entegre edebilirsiniz. JSON formatı üzerinden veri alışverişi yapmak için json_encode() ve json_decode() fonksiyonlarını kullanabilirsiniz.

7.2 OOP (Nesne Yönelimli Programlama)

PHP, nesne yönelimli programlama (OOP) yapısını destekler. Sınıflar ve nesneler oluşturarak kodunuzu daha modüler ve yeniden kullanılabilir hale getirebilirsiniz.

Örnek:
Kod:
<?php
class Kullanici {
    public $isim;
    function set_isim($isim) {
        $this->isim = $isim;
    }
    function get_isim() {
        return $this->isim;
    }
}

$kullanici = new Kullanici();
$kullanici->set_isim("Ali");
echo $kullanici->get_isim();
?>

7.3 Web Servisleri ve SOAP

PHP, SOAP tabanlı web servisleri oluşturmayı ve tüketmeyi destekler. SOAP, XML tabanlı bir protokoldür ve PHP’nin SoapClient sınıfı ile kolayca entegre edilebilir.
PHP ile web geliştirme, küçük projelerden büyük ölçekli uygulamalara kadar geniş bir yelpazede kullanılabilir. Bu rehberde, PHP’nin temellerini öğrenerek web geliştirme sürecine başlamanızı sağlayacak adımları inceledik. PHP’nin esnekliği, geniş topluluk desteği ve güçlü özellikleri, onu web geliştirme için ideal bir dil haline getirir. Bu temel bilgileri kavradıktan sonra, PHP ile daha karmaşık projelere geçebilir ve web geliştirme becerilerinizi ilerletebilirsiniz.

Web developer olarak kendinizi gelistirebileceginiz ucretsiz kaynaklar 7ab5fe0442fc6ce323c3 11
 

Konuyu görüntüleyenler

Geri
Üst